Toekomstdebat

Toekomstdebat: Connecting & Sharing, december 2008

Op 4 december 2008 organiseerde het MCD Kennisnetwerk haar jaarlijkse toekomstdebat. Dit jaar stond het thema "connecting & sharing" centraal. Hieronder kunt u een verslag vinden van het evenement:

Welkom, door Marco van Hoek

Wat doen we als MCD-ers met de trends die in de toekomst onze kant uitkomen We gaan terug naar een netwerksamenleving met gedeelde normen en waarden. Alex Sievers, adviseur-partner Inbo,. Gijs Broos, projectleider City Media Rotterdam van het Ontwikkelings Bedrijf Rotterdam en Theo Versnel, adviseur Dynavision, geven allen een presentatie die in het teken staat van ‘connecting & sharing’. 

Inleiding Alex Sievers ‘Tussen buzz & fizz’

Alex noemt termen die hij geleend heeft van Peter Hall. “The likehood is that places with a unique buzz, a unique fizz, a special kind of energy, will prove more magnetic than ever for the production of products and above all, the performance of services”. De plekken van Peter Hall doen het goed omdat ze mensen binden. Connecting & sharing. Als we het over gebiedsontwikkeling hebben dan is een aantal dingen van belang: inspirerende visie, lef, draagvlak & enthousiasme en financierbaarheid. Maar ook spelen een rol: communicatie, energie, vertrouwen, intuïtie, creativiteit, innovatie. Om daarop zicht te krijgen is het in onze optiek noodzakelijk de kernwaarden voor de opgave te bepalen. Dat kan het best door eerst los te laten en daarna te verbinden.

Connecting & sharing zijn in de ICT-wereld al helemaal ingeburgerd. Yahoo 360 omschrijft connecting & sharing als:

” Share what matters to you,
Keep your friends and family close,
Control who sees what,
Share as much as you want, with whomever you want”.

Dat is een mooie opmaat voor onze gebiedsontwikkelingen. Connecting & sharing staat niet helemaal los van andere maatschappelijke trends die we waarnemen, maar is nadrukkelijk onderdeel in de nieuwe betrokkenheid bij onze omgeving, de planeet; in de geestelijke vrijheid, het accepteren dat mensen andere dingen willen; mensen de ruimte geven; in het empowerment; of in de trends van emotie en intuïtie.

Presentatie Gijs Broos: nieuwe vormen van communicatie – City Media Rotterdam

Gijs is socioloog en de term ‘verbinden’ spreekt hem aan. Het is belangrijk hoe verbinden naast het economische deel een waardecreatie wordt. Men heeft behoefte aan een echt verhaal, een echte identiteit; de real world. Het verhaal vertellen waarmee mensen in de praktijk omgaan met de samenleving. City media is een soort beschermde buitenruimte. Er wordt gewerkt met bijzondere schermen in publieke ruimten, waardoor het een podium van Rotterdam wordt voor alle partijen. Men maakt gebruik van underground media op tien locaties, waarbij grote schermen geïntegreerd worden in de architectuur van de omgeving. Je kunt er beelden van een museum laten zien, waardoor het in feite een extra museumzaal wordt. Hiermee bereik je een doelgroep die je normaal gesproken niet bereikt.

Het is een content-organisatie die gebruik maakt van indoor -, outdoor -, underground - en metro media. Er wordt gewerkt met een basismodel waarmee alle projecten met elkaar verbonden worden. Op alle schermen in binnen- en buitenruimte kun je bijvoorbeeld zien welke festivals er gehouden worden. Het is een initiatief vanuit het Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam. Er worden PPS-constructies gemaakt in een corporate locatiegerichte vereniging. Men maakt met elkaar gebruik van een gezamenlijke dienst en het geld blijft collectief eigendom. Deze nieuwe mediavorm geeft kwalitatieve meerwaarde aan een bepaalde plek.

In hoeverre past zo’n scherm in de individualisering? Het is een koppeling tussen techniek en gebruiker. De end user wordt producent. Hoe kunt je nu bijv. een netwerk van buurtorganisaties en burgers zo organiseren, dat men naar Citymedia toekomt en er schermen geplaatst kunnen worden? Het is een uitdaging om collectief te verkrijgen. Door het in een PPS-constructie op te zetten met collectief eigenaarschap is het mogelijk allerlei initiatieven toe te laten. Door initiatieven te stapelen wordt je voor de advertising markt interessant. Je kunt de schermen identiteit geven en vermarkten op bepaalde locaties.

Het is zinnig om met corporaties en ontwikkelaars een discussie op te starten hoe je bepaalde wijken in de stad zichtbaar kunt maken door middel van een scherm. Een scherm wordt een digitaal podium naast het fysieke podium, het plein. Je kunt hiermee alle nationaliteiten in de stad met elkaar verbinden. Door zichtbaar maken wat je doet en hoe je leeft, ontstaat er kennis en begrip over elkaar en verdwijnt de onzichtbaarheid in de stad.

Bij City Media werkt men met een redactieteam, raad van toezicht. De schermen zijn geen plaats voor politieke statements, aangezien er een redactieteam achterzit, die kan scannen en bepalen. De redactie bestaat uit mensen met een journalistieke achtergrond en o.a. in de kunst hebben gewerkt. 

Als je als stad wilt renoveren in bepaalde wijken dat zul je initiatief moeten ontplooien. City Media is een soort spin-off van nieuw mediabeleid van Rotterdam, waarmee men nieuwe media wil aantrekken. Culturele uitingen of media-uitingen kunnen door deze schermen naar buiten gebracht worden. 

Presentatie Theo Versnel: nieuwe vormen van samenwerking ‘co-creatie, networking & joined marketing’

Theo is werkzaam bij een organisatieadviesbureau dat zich bezighoudt met organisatieverandering en niets doet met ruimtelijke ontwikkeling. Zijn achtergrond is management strategie en innovatie en hij is nieuwsgierig naar nieuwe fenomenen in de wereld. Hij houdt zich bezig met burger (consumenten)participatie, consultatie en invloed. Het zijn fenomenen die in opkomst zijn en waarin organisaties en overheden geïnteresseerd zijn, maar niet weten hoe ze dat kunnen doen. Maatschappelijke sturing: maakbaarheid en marktwerking zijn als historische paradigma’s toe aan een structurele herijking. Deelbelangen en verkokering sporen niet meer met het algemeen belang.

De verhouding tussen overheid en bedrijfsleven (in de vorm van institutionele structuren) is niet langer toereikend om de dynamische samenleving te volgen, laat staan te benutten. In de democratische driehoek is sprake van dominantie van de staat en markt waardoor het gevoel tussen overheid en burgers is verdampt. Bovenaan de matrix staat de staat: wetten en regels, linksonder de burgermaatschappij: betekenisvolle structuren en rechtsonder de markt: handel en bedrijvigheid. Er wordt geprobeerd van alle kanten de markt te beïnvloeden en men is vooral met elkaar bezig. De markt is een club van elites en de overheid probeert marktwerking te organiseren en stuurt dat naar boven, waardoor er geen marktwerking plaatsvindt maar concessie. Als het fout gaat, ontstaat het Pavlov-effect, waarbij we teruggrijpen op de overheid en dat is dan weer centrale sturing.

De betrokkenheid van burgers neemt alleen maar toe. Het is een fenomeen wat het gevolg is van de individualisering. Er komt dan democratisering van de vraag en daarop volgt empowerment. Hier zitten bepaalde sturingsmethoden achter zoals:
• Wishdom of the crowd - de massa weet het beter dan de expert;
• Community sourcing – kennismanagement buiten de grenzen van eigen organisatie;
• Co-creation – belevingseconomie: mensen willen ervaringen; emotie – waardecreatie met aanbieder op basis van gelijkwaardigheid.

Gebruikersparticipatie, -consultatie en –invloed: de mensen zijn goed geïnformeerd, verbonden met de wereld:
• Democratisering slaat toe: marktvraag, maatschappij, media, participatie.
• Besluitvorming wordt steeds complexer-> maatschappelijk contact.
• Gebruiker/burger, P-C, I-ander; niet issue gestuurd, geen inspraak.
• Transparantie, het is voor iedereen duidelijk wat er gebeurt.
• Gezagsvrije communicatie, alleen inhoudelijke argumenten.
• Kenniscirculatie, buiten meer kennis dan binnen, ander kennismanagement.
• Andere besturings/management paradigma, buiten naar binnen.
• Verdienmodellen achterhaald: longrail, muziek, boekwaarde.
• Minder kosten/tijd. Draagvlak -> time to market.

Overheid maakt ruimte voor empowerment: sturingsstrategie die uitgaat van de kracht en kennis in de samenleving. It’s all about a return to very human values that intuitively seem right. People like to congregate around objects, play with them and create their own meaning, alone or with others. Marketing 1.0: treats customers as objects of communication: marketing is done to them. 

Hoe omgaan met burgers, consumenten, klanten: in het midden staat: created crowds, een klein groepje dat zich bezighoudt met een specifiek onderwerp. De criticasters gaan erover discussiëren en de crowd gaat erover beslissen. Als dat zo is, dan moet je er op een bepaalde manier structuur in aanbrengen. Belangrijk is dat je weet wat je wilt als bedrijf; wat is je focus. Je moet snappen met welke onderwerpen je naar de consument wilt toegaan, waarin je ze wilt interesseren.. Aanpak co-creatie Er is veel ervaring mee opgedaan. Hier spelen vier elementen:
1. voorspel,
2. opbouw,
3. richting geven,
4. oogsten.

Er moet aandacht zijn voor:
• drijfveren van mensen;
• mobiliseren van passie, het moet ergens over gaan;
• proces: sociaal gedrag van groepen;
• tijd: het kan snel gaan, maar ook heel langzaam.
• Uitkomst is onvoorspelbaar als je het durft over te laten aan anderen, dan geeft het onverwachte neveneffecten.

Drijfveren voor participatie in community:
• nieuwsgierigheid;
• verwerking van de wereld om je heen;
• zingeving: ik creëer dus ik besta.
• Bijdrage leveren aan een betere wereld.
• Reflectie: klopt mijn zelfbeeld?
• 3 G’s-> ik krijg er iets (unieks) voor terug.
• Erbij horen (Sugababes, Hyves, LinkedIn).
• Status: wat kan ik, wie ken ik en wat durf ik.

Het gebruikmaken van kennis in de buitenwereld, zoals bijvoorbeeld in Amerika:
InnoCentive Open Innovation Marketplace
Creative Minds Finding Solutions to your Biggest Challenges
Solve the Problem No One Else Can Solve.

Zelf mee bezig:
• deel je kennis en ideeën;
• creëer samen oplossingen;
• community over mobiliteit.

Locatiegebonden sociale netwerken slaat nog niet zo erg aan in Nederland, maar wel in Duitsland. Via mobiel kun je zien waar jouw collega in je omgeving is. De boodschap: het is geen nieuw dingetje, maar een perspective shift. Zonder perspective shift lukt het niet. Ga aan de slag en experimenteer ermee.

Theo Versnel refereert aan de community Smallingerland, waar een nieuwe wijk gebouwd gaat worden en de enige randvoorwaarde is de sloot er om heen. Men kan dus veel zelf bepalen. Hoe zijn de ervaringen bij het zelf bepalen van Smallingerland? De communicatiebronnen rondom het project zijn te beperkt en het is moeilijk om breed te communiceren. Het concept is deskundigheid van buiten naar binnen halen, want in de groep toekomstige bewoners zit erg veel deskundigheid. Bij gebiedsontwikkeling is het belangrijk om de consument met deskundigheid in contact te brengen met de andere belanghebbenden. Het effect kan echter wel zijn dat professionals of deskundigen op een bepaald gebied zich ermee gaan bemoeien. Er is ruimte in de markt ontstaan omdat de bewoners zonder ambitie zich ermee gaan bemoeien en dan komt de professionaliteit vanzelf.

Rondleiding Van Nelle Fabriek

Terugkoppeling / debat met Alex, Gijs en Theo en afsluiting

Er is een debat tussen Alex, Gijs, Theo en aanwezigen. Na afloop bedankt Marco van Hoek de sprekers voor hun presentatie. Onder het genot van een drankje en een hapje wordt er nagepraat.