Stedelijke ontwikkeling in allianties en netwerken
In deze module staat de vraag centraal hoe we met netwerken en allianties, sturing kunnen geven aan stedelijke ontwikkeling. Sturing van stedelijke ontwikkeling, vaak aangeduid met Urban Governance, veronderstelt nieuwe professionele praktijken en handelingsrepertoires in de huidige complexe netwerksamenleving. Hoe verbind je als stedelijke professional, vanuit jouw specifieke rol, verschillende bestuurlijke schaalniveaus? Hoe zorg je ervoor dat publieke en private belangen in comlexe stedelijke opgaven verenigd worden? Hoe geef je vorm en inhoud aan het behalen van maatschappelijke meerwaarde in stedelijke ontwikkelingsprocessen?
Deze module behandelt de kernvraag hoe gebiedsontwikkeling in steden gestuurd kan worden in de huidige netwerksamenleving. We gaan in op de rol die netwerken en allianties spelen in het vormgeven van ontwikkelingsprojecten in het complexe stedelijke netwerk.
Dynamiek en complexiteit
Stedelijke ontwikkelingsopgaven zijn onderhevig aan politieke, bestuurlijke, en maatschappelijke dynamiek. Deze dynamieken komen tot uiting in verschuivende grenzen tussen publieke, private en maatschappelijke belangen, en in nieuwe vormen van publiek, privaat en maatschappelijk ondernemerschap. Daarnaast zijn stedelijke opgave complex, zowel inhoudelijk als procesmatig. Dat vloeit voort uit de dynamische relaties tussen de verschillende bestuurslagen (Rijk, provincies, gemeenten) en publieke en maatschappelijke organisaties. Hoe ga je als professional om met deze dynamiek en complexiteit? Hoe kun je er productief mee aan de slag om de stedelijke gebiedsopgave tot een goed einde te brengen?
Samenwerking en co-creatie
Governance in stedelijke ontwikkeling betekent ruimte geven aan samenwerking en co-creatie. De kunst is veelal om bottom-up belangen, behoeften en initiatieven te verbinden aan top-down ambities en strategieën. Het smeden van nieuwe allianties tussen publieke, private en maatschappelijke actoren is inmiddels vaker regel dan uitzondering. Welke professionele praktijken (‘best practices’) bieden daarvoor inspiratie? En wat zijn de uitdagingen en valkuilen van samenwerking en co-creatie?
Adaptief vermogen
Continu veranderende omstandigheden stellen hoge eisen aan partijen. Hoe verbind je als stedelijke professional, andere partijen door gezamenlijke visies en strategieën die richting geven en adaptief zijn? Hoe gaan we om met veranderende regelgeving, politieke verhoudingen en beeldvorming in de media? Deze module biedt inzicht in tal van praktijkvoorbeelden met aansprekende cases uit onder meer Amsterdam, Den Haag, Zwolle, Nijmegen, Maastricht en Rotterdam. Je leert je eigen sturingsrepertoire te ontwikkelen en je past bestuurskundige concepten toe, om zo te reflecteren op je eigen gebiedsontwikkelingspraktijk.
De MCD leert je de relevantie en het toenemend belang van governance en netwerken voor de stedelijke gebiedsontwikkeling. De mogelijkheid om deze theoretische basis te toetsen in de studieopdrachten én toe te passen in de eigen dagelijkse werkpraktijk illustreert voor mij de grote waarde van de opleiding
Leerdoelen
Module 3 Urban Governance heeft de volgende leerdoelen:
- Het kunnen begrijpen en duiden van de opkomst en functioneren van de netwerksamenleving en de gevolgen daarvan voor het sturen in stedelijke ontwikkeling;
- Het kunnen begrijpen en analyseren van complexe besluitvormingsprocessen door middel van actor-netwerkanalyses;
- Het kunnen maken van verbindingen tussen bestuurslagen en tussen publieke, private en maatschappelijke actoren op basis van uiteenlopende belangen en percepties;
- Het kunnen toepassen van sturingsprincipes in een concrete casus van grote stadsprojecten, waarbinnen ruimtelijke, economische en sociale uitdagingen worden verbonden.
Docenten
Bijdragen van onder meer:
- Dr. Michael Duijn
- ir. Saskia Ruijsink
- Prof. dr. Erik-Hans Klijn
- Prof. dr. Sandra Schruijer
- Prof. dr. Ernst ten Heuvelhof
- Prof. dr. Gert-Jan Hospers
- Dr. Wouter-Jan Verheul
- Prof. dr. Tamara Metze
- Prof. dr. Ellen van Bueren
Aanmelden
De module Urban Governance (MCD21) wordt gegeven van 14 januari tot en met 4 maart 2025. Colleges vinden plaats op de TU Delft, de EUR en op locatie.
Wil je je aanmelden? Stuur dan een email naar: mastercitydeveloper@ese.eur.nl
Kerndocent Nico Nelissen over stedelijke ontwikkeling en de MCD module Urban Governance:
“Gedurende de ongeveer 5.000 jaar dat steden bestaan, is er permanent nagedacht over hoe een stad er idealiter zou moeten uitzien, hoe deze zou moeten functioneren en worden bestuurd. In iedere periode van onze geschiedenis zijn ’stadsidealen’ ontwikkeld. In de Klassieke Oudheid waren er andere opvattingen daarover als in de Middeleeuwen en Renaissance. Ook in de latere eeuwen (vooral in de 19e en 20e eeuw) zijn er talrijke stadsidealen gelanceerd. Ook vandaag de dag bestaan er talrijke stadsidealen, maar de vraag is wat de ‘houdbaarheidsdatum’ daarvan is. Wat voor stadsidealen geldt, gaat grosso modo ook op voor ’sturingsidealen’. Ook die zijn permanent aan verandering onderhevig, zoals de geschiedenis ons leert. De sturing van de maatschappij (en dus ook van steden) is een permanente strijd tussen sturing van bovenaf en sturing van onderop. Zeker bij stedelijke ontwikkeling is er steeds sprake van een spanningsvolle relatie tussen beide sturingsopvattingen.Voor ’stadsidealen en ’sturingsidealen’ is er een niet ‘one best way’, ondanks het feit dat ’stadsgoeroes’ anders suggereren.”
Prof.dr. Nico Nelissen, em. hoogleraar Radboud Universiteit, maakt met ons in de MCD module Urban Governance een ‘grand tour’ door de geschiedenis van stadsidealen en sturingsidealen. Hij biedt daarmee een cultuursociologische basis voor wat we binnen de opleiding ‘city development’ noemen.